لجستیک حوزه‌ای است که در آن کارایی، بهینه‌سازی فرآیند و سرعت در به دست آوردن مزیت رقابتی معنادار، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به خصوص در حال حاضر که تجارت آنلاین قدرتمند بوده و از محبوبیت زیادی برخوردار است، زنجیره تامین با چالش‌های جدید بسیاری روبرو است.
امروزه به کارگیری فناوریهای مدرن در بهبود عملیات این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین، بسیاری از سازمان‌‌های فعال در زمینه لجستیک ، از راهکارهای نوآورانه‌ای نظیر انبارهای هوشمند بهره می‌گیرند. افزایش اتوماسیون در مدیریت سفارشات و تحویل، استفاده از سیستمهای مدیریت انبار و تجزیه‌وتحلیل، تاثیر مثبتی بر عملکرد کسب‌وکارهای لجستیکی دارد.
یک انبار هوشمند در راستای بهبود بهرهوری، افزایش کارایی و دقت مورد استفاده قرار می‌گیرد و راهکارهایی که ارائه می‌دهد سبب افزایش انعطاف‌پذیری و توانمندسازی بیشتر کارکنان و فرآیندها میشود. در این مقاله چیستی انبارهای هوشمند و نحوه فعالیت آن‌ها را بررسی می‌کنیم و فناوریهای که در این انبارها مورد استفاده قرار می‌گیرند را معرفی خواهیم کرد.
انبار هوشمند چیست؟
انبار هوشمند یا انبار مکانیزه به آن دسته از انبارها گفته میشود که از فناوریهای نوظهور و سیستمهای خودکار برای ذخیره و جابجایی موجودی استفاده میکند. این انبارها به این دلیل که به حسگرها و سایر فناوریهای دیجیتال متصل هستند، در مقایسه با انبارهای معمولی اثربخشی و کارایی بیشتری دارند. به عنوان مثال، استفاده از فناوریهای نرم‌افزاری می‌تواند سبب بهبود ساختار انبار شود. همچنین از حسگرها نیز می‌توان برای ردیابی مکان موجودی‌ها در زمان حرکت در انبار استفاده کرد. این امر علاوه بر اینکه زمان و میزان حرکت کارگران در انبار را کاهش می‌دهد، احتمال بروز خطا و اشتباه را نیز از بین می‌برد.
انبارهای هوشمند روز به روز محبوبیت بیشتری پیدا می‌کنند، چرا که کسبوکارها همواره به دنبال پیدا کردن راه‌ها و روش‌های بهتری برای کاهش هزینه‌ها و افزایش بهرهوری هستند. عملیات انبارداری هوشمند شامل استفاده مداوم از ربات‌ها و تجهیزات هوشمند است که قادرند موجودی‌های انبار را از مکانی به مکان دیگر منتقل کنند. استفاده از این فناوری‌ها نه تنها نیاز به نیروی انسانی را کاهش می‌دهد، بلکه انبار را قادر می‌سازد تا به‌شکل بیست و چهار ساعته فعالیت داشته باشد.
هدف اصلی انبار هوشمند چیست؟
انبارداری هوشمند روشی برای مدیریت اثربخشتر انبار است که منجر به خلق سود زیادی برای کسبوکارها میشود. انبارداری هوشمند به کسبوکارها کمک میکند تا زنجیره تامین خود را بهینه کرده و ابزارهای مورد نیاز برای بهرهوری بیشتر را فراهم کنند.
انبارهای هوشمند این امکان را برای کسب‌وکارهای فراهم می‌کنند تا بتوانند پتانسیل واقعی و حقیقی خود را آشکار کنند
سیستمهای مدیریت انبار مکانیزه به کسب‌وکارهای لجستیکی بینش بهتری نسبت به فرآیندها و عملکرد انبار، شفافیت داده‌ها و توانایی جمع‌آوری کارآمدتر این داده‌ها را می‌دهد. این سیستم‌ها به شما کمک میکند بتوانید روی برنامه‌های خود پایبند باشید، منابعی که در اختیار دارید را به شکل اثربخش مدیریت کنید و کالاها را به موقع به مشتریان خود تحویل دهید.
یک انبار هوشمند چگونه کار میکند؟
اساسا انبارهای هوشمند از فناوری‌هایی نظیر حسگرها، برچسب‌های RFID، پهپادها و اینترنت اشیاء برای رهگیری سطح موجودی و جابجایی آن استفاده می‌کنند. داده‌هایی که از این طریق به‌دست می‌آیند، به یک نرم‌افزار مدیریت انبار (WMS) وارد شده و گزارش‌های بلادرنگی را در مورد سطوح موجودی، عمر مفید، نرخ انجام سفارش و غیره تولید میکند.
انبارهای هوشمند برای مدیریت عملیات انبار، از فناوری به‌شیوه‌ای استفاده می‌کنند که چابک و مقیاس‌پذیر بوده و قابلیت مشاهده داده‌ها را در زمان واقعی فراهم میکند.
این گزارش‌ها برای مدیران انبار مکانیزه این امکان را فراهم می‌آورند تا ببینند گلوگاه‌ها در کدام نقاط از انبار رخ می‌دهند تا بر این اساس تغییراتی در جریان کالا ایجاد کنند. در نتیجه احتمال بیشتری وجود دارد که محصولات به موقع و در شرایطی مناسبی به مقصد نهایی خود برسند که همین امر اتفاق بسیار خوبی برای تمامی افرادی است که در فرایند انبارداری دخیل هستند.
مزایای به کارگیری انبار هوشمند
بهینه‌سازی بهتر انبار
به کارگیری انبار هوشمند می‌تواند کارایی انبار را بهبود بخشد و گردش کار انجام عملیات مختلف را بهینه کند. تجزیه و تحلیل پیشرفته که توسط الگوریتم‌های یادگیری ماشینی صورت می‌گیرد به اپراتورهای انبار کمک میکند تا جریان موجودی را مدیریت کنند، ذخیره‌سازی را به حداکثر برسانند و نقاط اختلاف فرآیند را کاهش دهند.
رویکرد مبتنی بر داده به کسبوکارها کمک میکند تا همواره اطلاعات کاملی در مورد معیارهای کلیدی اطلاعاتی داشته باشند و انبار را قادر می‌سازد تا عملیات ساده‌تری داشته باشد و به نوبه خود، خدمات بهتری به مشتریان ارائه دهد. همچنین این فناوریهای پیشرفته قادرند که مسائل و ریسک‌های بالقوه زنجیره تامین را به سرعت شناسایی کنند. در اختیار داشتن داده‌هایی در مورد موجودی و ریسک‌های تامین‌کننده مدیران انبارهای را قادر می‌سازد تا به جای اینکه واکنش‌پذیر باشند بیشتر خود به شکل فعال عمل کنند.
هزینه‌های عملیاتی کمتر
یکی از مهم‌ترین مزایای یک انبار هوشمند این است که انجام وظایف انبار توسط نیروی کار انسانی را به طرز قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد. ترکیب استفاده از ربات‌ها، پهپادها و وسایل نقلیه خودکار می‌تواند انجام وظایف انبارداری را تا حد زیادی و یا کاملاً مستقل کند.
برداشت و جابجایی سریع‌تر موجودی
یک انبار هوشمند پردازش سفارشات را به شکل سریع‌تری انجام می‌دهد. در یک انبار غیرهوشمند، افراد بخش زیادی از روز خود را به جابجایی و جستجوی محصولات مختلف می‌گذرانند. این امر نه تنها زمان زیادی صرف میکند، بلکه مستعد بروز خطاهای زیادی نیز خواهد بود. دستگاه‌های انتخاب هوشمند مانند اسکنرهای پوشیدنی، عینک‌های هوشمند و ربات‌های پردازش سفارش می‌توانند زمان مورد نیاز برای جستجو، تأیید و انتخاب را به شکل قابل توجهی کاهش دهند.
به شکل مشابه، اضافه کردن کانوایرها به جریان جابجایی موجودی‌ها در انبار مکانیزه، می‌تواند امکان قراردادن بسته‌ها در جای نادرست و برچسب‌گذاری غلط آن‌ها را از بین ببرد. به این ترتیب، پردازش سریع‌تر و جابجایی و حمل‌ونقل بدون خطا می‌تواند سبب کاهش زمان انجام کار (leadtime) شود.
افزایش دقت در عملیات انبار
یک عملیات معمول انبار، شامل چندین فرآیند و مراحل مستعد خطا است. اگر این خطاها به موقع شناسایی و برطرف نشوند، می‌توانند کل کسب‌وکار را تحت تاثیر خود قرار داده و زیان قابل توجهی برای آن ایجاد کنند.
یکی دیگر از مزایای مهم عملیات انبارداری هوشمند، دقت بالاتر در هر مرحله با چرخه انجام خودکار سفارش است. عملیات انبار هوشمند همچنین به کاهش تعداد اقلام از دست رفته، آسیب دیده یا منقضی شده، که به دلیل مدیریت نامناسب موجودی ایجاد میشود، نیز کمک میکند.
انبار مکانیزه با کاهش هزینه‌های عملیاتی، افزایش سرعت و رهگیری بهتر موجودی ها، به کسب و کارها کمک میکند تا به مدیریت هرچه بهتر انبار خود بپردازند و خدمات رسانی بهتری به مشتریان داشته باشند.
خدمات مشتری بهتر
هر محصولی که داخل انبار قرار دارد در نهایت به دست مشتری می‌رسد، بنابراین تمرکز روی خدمات مشتری، تجربه و رضایت آن‌ها ضروری است. کسبوکارها با بهره‌گیری از انبار هوشمند می‌توانند نحوه تعاملات خود با مشتریان را بهبود بخشیده، نیازهای متغیر آن‌ها را پاسخ دهند، از آن‌ها پشتیبانی کرده و تجربه آن‌ها را بهتر کنند.
با وجود حمل‌ونقل سریع‌تر در انبار مکانیزه ، هزینه‌های کاهش یافته و پاسخ‌های بهتر از جانب بخش پشتیبانی مشتری، کسبوکارها می‌توانند روابط رضایت‌بخشی با مشتریان خود پایه‌گذاری کنند که این امر در نهایت منجر به تجربه بهتر و رضایت مشتریان میشود.
رهگیری بهتر دارایی و موجودی ها
رهگیری اثربخش موجودی یکی از بزرگترین نگرانی‌های هر انباری است. دانستن اینکه هریک از محصولات در کجای زنجیره تامین قرار دارند، می‌تواند به شما کمک کند تا در مورد سفارش‌هایی که دریافت کرده‌اید اطلاعات دقیقی کسب کرده، برنامه‌ریزی زنجیره تامین را بهبود داده و برای جلوگیری از تمام شدن موجودی‌های انبار تخمینی از زمان رسیده محصولات به انبار داشته باشید.
بنابراین، برچسب‌های RFID، بارکدها، حسگرهای یکپارچه و سایر فناوریهای نوظهور و جدید، بینش بی‌نظیری از جابجایی محصول و وضعیت موجودی کالا را در یک انبار هوشمند فراهم می‌کنند.
مهم‌ترین تکنولوژی های مورد استفاده در انبار هوشمند
8 فناوری مهمی که امروزه باید در انبارهای خود از آن‌ها بهره بگیرید، عبارتند از:
ربات‌های دستیار
ربات‌های انسان‌نما سالیان سال در داستان‌ها و افسانه‌های تخیلی ما وجود داشته‌اند، اما تا ورود آن‌ها به دنیای واقعی هنوز زمان زیادی مانده است. در حال حاضر دسته دیگری از ربات‌ها وجود دارند که به همان اندازه جذاب هستند.
ربات‌های دستیار یا کوبات‌ها، کارایی زیادی را در انبارهای مدرن امروزی از خود نشان می‌دهند. این ربات‌ها می‌توانند در انبارها و همگام با انسان در عملیات مختلف همکاری داشته باشند. ربات‌های دستیار می‌توانند وظایف پیچیده‌ای مثل برداشتن و پردازش سفارش‌ها را انجام دهند. کوبات‌ها می‌توانند بدون توقف کار کنند و کارهای زاید و غیرضروری را به حداقل برسانند.
سیستم مدیریت انبار (WMS)
یک سیستم مدیریت انبار باید همه داده‌های حیاتی و مورد نیاز انبار شما را در یک پلتفرم در دسترس قرار دهد تا به افراد منتخبی که در زنجیره تامین شما فعالیت می‌کنند، دید کاملی از عملکرد سازمان، گزارش‌دهی سریع، آمار لحظه‌ای و قابلیت‌های برنامه‌ریزی دقیق اعطا کند.
استفاده از سیستم مدیریت انبار باید کاملاً مکمل سایر فرآیندهای مستقل شما باشد و مزایای زیر را ارائه دهد:
- دسترسی بلادرنگ به داده‌های باکیفیت که برای شما این امکان را فراهم می‌آورد تا دید بیشتر و دقیق‌تری نسبت به زنجیره تامین خود داشته باشید،
- پیش‌بینی دقیق تقاضا
- کاهش هزینه‌های نیروی انسانی به دلیل اختصاص تعداد نیروی بهینه
- ساده‌سازی فرایندهای انبار
- بهینه‌سازی چیدمان انبار
- بهبود دقت موجودی
- بهبود دقت برداشت موجودی‌ها
- کاهش زمان آماده‌سازی سفارشات
- بهبود انعطاف‌پذیری و پاسخگویی انبار
- بهبود امنیت انبار
- بهبود روابط با تامین‌کنندگان
- بهبود سطح خدمت به مشتریان
- توانایی اجرای یک استراتژی بهینه‌سازی مداوم
سیستمهای کنترل موجودی اتوماتیک
سیستمهای کنترل موجودی اتوماتیک نیاز به شمارش دستی فرایندهای انبارگردانی را از بین خواهد برد. پیاده‌سازی این سیستم‌ها کسبوکارها را قادر می‌سازد تا بتوانید عملیات متنوعی نظیر ردیابی و رهگیری موجودی، تکمیل موجودی‌های انبار و نظارت بر نقاط سفارش و داده‌های بلادرنگ را انجام دهید.
اگرچه یک سیستم مدیریت انبار (WMS) کنترل موجودی را در مراکز پخش مدیریت میکند، اما داشتن یک سیستم کنترل موجودی مزایای بیشتری را به ارمغان می‌آورد. این سیستم‌ها کارایی عملیاتی را بهینه می‌کنند، مقیاس‌پذیری را ارتقا می‌دهند، خطای انسانی را به حداقل رسانده و در زمان صرفه‌جویی می‌کنند.
ماشین‌های خودراهنما (AGV)
AGV ها مکانیزم کارآمدی برای افزایش فرآیند ذخیره‌سازی و بازیابی شما در زمان بارگیری و ذخیره‌سازی موجودی در فرایند انبارگردانی هستند. این ماشین‌ها خودمختار بوده و شامل لیفتراک‌ها و جک پالت می‌شوند.
AGVها از طریق مسیرهای دیجیتالی تعبیه شده در انبار پالت‌ها، کارتن‌ها یا قفسه‌ها را پر و خالی می‌کنند. از این ماشین‌ها می‌توان بدون ایجاد هیچ تغییری در چیدمان انبار استفاده کرد. استفاده از این ماشین‌ها می‌تواند تاثیر زیادی در رشد و توسعه کسب‌وکار شما داشته باشد.
سیستمهای ذخیره‌سازی و بازیابی خودکار(AS/RS)
AS/RSها ابزارهای ذخیره‌سازی مشهوری در صنایع مختلف هستند. شما می‌توانید از این سیستم‌ها در عملیات مختلف انبار استفاده کنید؛ عملیاتی نظیر پردازش سفارش‌ها، ذخیره‌سازی، مونتاژ، تولید و غیره.
ASRSها دقت عملیات انبار را نیز افزایش خواهند داد. طبق یک پژوهش صورت گرفته، پیش‌بینی شده است که اندازه بازار این سیستم‌ها از 7.45 میلیارد دلار در سال 2022 به 10.55 میلیارد دلار در سال 2027 خواهد رسید. در انبارهایی که به دنبال افزایش توان عملیاتی و ادغام با سیستمهای ERP هستند، ASRS ها می‌توانند گزینه خوبی باشند.
فناوری اینترنت اشیاء(IOT)
اینترنت اشیا مفهومی فراگیر است که نحوه کنترل تمامی آیتم‌های متحرک انبارتان را به شما اطلاع می‌دهد. اینترنت اشیاء می‌تواند به انبار شما کمک کند تا ریسک‌ها کاهش پیدا کرده و با تشخیص زودهنگام، از اشتباه‌ها یا حوادثی که می‌تواند موجب ایجاد ضرر در زنجیره تامین شود، جلوگیری کند.
سنسورهایی که بر بستر اینترنت اشیا در انبارها تعبیه می‌شوند؛ قادرند دما، میزان رطوبت و سایر شرایط را تحت نظارت داشته باشند. همچنین با داده‌هایی که از وسایل حمل‌ونقل، وسایل جابه‌جاکننده محصولات و خود محصولات به‌دست می‌آید، می‌توان در راستای کاهش سرقت، جعل، انحراف و فساد استفاده کرد.
IOT در انبارداری به شما کمک میکند تا با کنترل هرچه بهتری موجودی انبار، زمان یافتن و تحویل کالاها به مشتری را کاهش داده و تجربه مشتری خود را بهبود بخشید.
استفاده از iot در انبار ، چه به‌شکل خودکار و چه دستی، تمامی داده‌های شما را در یک شبکه با دسترسی آسان همگام‌سازی کرده و به بهینه‌سازی کنترل موجودی شما کمک میکند (در صورت ادغام با یک پلتفرم خودکار کنترل موجودی، تاثیر آن دو برابر نیز خواهد شد). همچنین این فناوری در زمینه برنامه‌ریزی نیروی کار و بهبود تجربه مشتری ، از طریق فرآیندهای ساده و بهبود زمان‌های تحویل نیز به مدیریت انبار شما خواهد کرد.
فناوری 5G
فناوری 5G با دارا بودن سرعتی 100 برابر بیشتر از 4G، در حال ایجاد انقلابی طوفانی در اتصالات انبارها است. شبکه‌های 5G می‌توانند با ارائه زیرساختی برای فناوری اینترنت اشیا ، تأخیرها را کاهش داده و محاسبات را بهبود بخشند.
در این فناوری، هرچه پهنای باند بیشتر باشد، حسگرهای بیشتری را می‌توان در یک کیلومتر مربع با سرعت ده برابر بیشتر در انبار جای داد. در حالی که انبارهای زیادی مشتاق به‌کارگیری فناوری IoT برای بهبود عملکرد خود هستند، اما زیرساخت‌های مناسبی را در اختیار ندارند. در حال حاضر سازمان‌ها می‌توانند با استفاده از شبکه‌های 5G که در حال حاضر نیز موجود هستند، انبارهای هوشمند خود را بسازند.
شناسایی امواج رادیویی(RFID)
RFID نوعی فناوری بی‌سیم است که با استفاده از فرکانس‌های رادیویی داده‌ها را منتقل میکند. استفاده از فناوری RFID این امکان را برای افراد فراهم میکند تا به‌شکل بلادرنگ، موجودی‌ها را شناسایی و رهگیری کنند. با بهره‌گیری از کنترلی که فناوری RFID ایجاد میکند، مدیریت انبار همیشه می‌تواند متوجه شود که موجودی در کدام بخش از زنجیره تامین قرار گرفته است.
فناوری RFID در انبار به سازماندهی و کنترل موجودی کمک میکند. RFID به لطف به‌کارگیری تگ‌های دیجیتالی، متدهای دستی و کاغذی ردیابی را از بین می‌برد. فناوری رادیویی امکان تبادل داده‌ها به تگ‌ها را فراهم کرده و سیستمهای اسکن اطلاعات، محصول را ثبت و ضبط می‌کنند. این فناوری جایگزین بارکد اسکنرهای قدیمی می‌شوند.
چالش های انبار هوشمند
با وجود اینکه به‌کارگیری انبارهای هوشمند در حال رشد و توسعه است، نگرانی‌هایی نیز در مورد استفاده از آن وجود دارد که عبارتند از:
- بسیاری از کارکنان انبار نگران جایگزینی شغلشان توسط ربات‌ها هستند: در یکی از بررسی‌هایی که توسط هاروارد بیزینس صورت گرفت، 42 درصد از پاسخ‌های کارگران و سرپرستان انبار در مورد ترس از دست دادن شغلشان به واسطه اتوماسیون انبار بود. همانطور که در قسمت‌های قبلی نیز ذکر شد، ربات‌ها می‌توانند فعالیت‌ها و وظایف انسانی را با هزینه کمتر و بهرهوری بالاتری انجام دهند. همین امر این نگرانی را در ذهن کارکنان انبار ایجاد میکند که استفاده از این ربات‌ها جایگزین نیروی انسانی شده و آن‌ها شغل خود را از دست بدهند.
- منحنی یادگیری: در حالی که کارکنان زیادی نسبت به کارکردن در کنار ربات‌ها و صرفه‌جویی در زمان و انرژی‌شان خوش‌بین و مثبت هستند، بعضی از آن‌ها نیز نگران یادگیری اصول و توان کارکردن با این ربات‌ها هستند. در واقع بیشتر آن‌ها دغدغه چگونگی مواجه و پاسخ به چالش‌هایی را دارند که در اثر همکاری تیم انسانی با ربات‌ها بوجود می‌آید. آمازون در سال 2019، حدود 700 میلیون دلار در راستای آموزش مجدد 100000 کارگر برای کار بهتر با اتوماسیون هزینه کرد.
- حریم خصوصی و امنیت داده‌ها: با افزایش اتکا به فناوریهای مختلف برای مدیریت انبارها، امنیت سایبری بیش از آنچه که هست به یک موضوع مهم تبدیل میشود. چنانچه که یک حمله سایبری بتواند عملیاتی که مبتنی بر فناوری هستند را متوقف کند و افراد نیز در مورد نحوه و چگونگی مقابله با این حملات آموزش لازم و کافی را ندیده باشند، این حمله می‌تواند برای کسب‌وکار (یا به طور کلی زنجیره تامین) تبعات منفی و فلج‌کننده زیادی به همراه داشته باشد.
استفاده از راهکارهای نرم افزاری در مدیریت انبار
همانطور که گفته شد، انبار هوشمند به نوعی از انبارها گفته میشود که مجهز به انواع تکنولوژی‌ها هستند و می‌توانند به شکل اثربخش‌تری مدیریت و عملیاتی شوند. این فناوری‌ها می‌توانند فناوری‌هایی نظیر ربات‌های دستیار، اینترنت اشیاء، 5G، سیستمهای کنترل موجودی اتوماتیک، ماشین‌های خودراهنما (AGV)، سیستمهای ذخیره‌سازی و بازیابی خودکار (AS/RS)، RFID و نرم‌افزارهای مدیریت انبار را شامل شوند که به مدیران کمک می‌کنند تا برنامه‌ریزی بهتری صورت داده و عملیات خود را بهینه کنند.
با به کارگیری این فناوری‌ها، کسب‌وکار شما می‌تواند علاوه بر صرفه‌جویی در زمان و هزینه، وظایفی نظیر مدیریت موجودی، پردازش سفارش‌ها، حمل‌ونقل و غیره را به شکل اثربخش‌تری به انجام برساند. نرم افزار تدارکات و لجستیک همکاران سیستم ، با ایجاد امکان مدیریت فرایندهای انبارداری و کسب اطلاعات دقیق و به‌هنگام از وضعیت موجودی‌های سازمان، به مدیریت هرچه بهتر کسب و کار شما کمک میکند.
به کمک نرم افزارهای تدارکات و لجستیک راهکاران همکاران سیستم ، می‌توانید برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری مناسبی برای کنترل هزینه‌های نگهداری موجودی، سفارش‌گذاری و تامین به‌موقع کالا و پیش‌گیری از کمبود موجودی داشته باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید.
منابع:
- skuvault.com
- hopstack.io
- scjunction.com
- binarapps.com
- selecthub.com