در یک اتاق ساکت، دور از هیاهوی خیابان‌های پایتخت نیجریه، چند مخترع آفریقایی در حالی که با دقت و تمرکز به صفحات کامپیوتر خود خیره شده‌اند، سعی دارند به آرزوهای خود جامه عمل بپوشانند. با استفاده کامپیوترهای متصل به شبکه، در منابع خارجی مالکیت فکری جستجو کرده و اطلاعاتی را در خصوص کاربرد اختراعات، علائم تجاری، طرح‌های صنعتی و سایر اموال فکری به دست می‌آورند. جایی که مخترعان در آن مشغول به کار هستند مرکز حمایت از نوآوری و تکنولوژی [۱] آبوجا [۲] نام دارد که در دسامبر ۲۰۱۲ افتتاح شده است. یکی از چندین مرکزی که توسط دولت‌ها و با همکاری وایپو در کشورهای در حال توسعه تشکیل شده است با این هدف که تعداد بیشتری از کاربران به سیستم بین‌المللی مالکیت فکری دسترسی پیدا کنند.
خانم «رابرتز» یکی از مخترعان مشغول در این مرکز سعی دارد اختراع خود را وارد بازار کند و در حال حاضر نیز در حال ثبت جهانی علامت تجاری خویش است. وی می‌گوید از این‌که با این مرکز آشنا شده خوشحال است؛ مرکزی که اطلاعات لازم را در اختیارش می‌گذارد، به او این اعتماد به نفس را می‌دهد که کارهایش علمی و جهانی است. خانم «رابرتز» از این‌که مرکز بر محصولی که او با استفاده از اطلاعات به دست آورده در آنجا تولید کرده هیچ ادعایی ندارد و محصول تماماً متعلق به خودش است، راضی ست.
وایپو پروژه راه‌اندازی مرکز حمایت از نوآوری و تکنولوژی نیجریه را در سال ۲۰۰۹ و با مشارکت ادارات مالکیت صنعتی این کشور شروع کرد. امکان دسترسی به پایگاه‌های داده را برای این مرکز فراهم نموده، دوره‌های آموزشی برای مخترعان و کاربران بومی برگزار کرد، از فعالیت‌هایی که سطح دانش را ارتقا می‌داد حمایت کرد و بهترین عملکردها و تجارب را در اختیار این مرکز گذاشت. ادارات ثبت اختراع، دانشگاه‌ها و سایر نهادهای آکادمیک، مراکز علمی و تحقیقاتی، پارک‌های فناوری، اتاق بازرگانی و سایر نهادهای عمومی مشابه با آغوش باز پذیرای مخترعان مرکز هستند.
کامپیوترهای این مرکز به اینترنت متصل بوده و به اطلاعات بین‌المللی مالکیت فکری وایپو، مجلات علمی، متون فنی و تخصصی به صورت رایگان دسترسی دارند؛ اطلاعاتی که دسترسی به آنها برای کاربران در کشورهای توسعه یافته مستلزم پرداخت هزینه است.
هدف این است که ایده‌های افرادی چون «Uwa» و «Abia» عملی شده و از این طریق درآمد آنها افزایش یابد. امّا بدیهی است این افراد بدون دریافت رهنمودهای لازم در میان انبوهی از اطلاعات سردرگم خواهند شد. آقای «Abia» می‌گوید قبل از این، در مراکز علمی مختلف سرگردان بودیم که در عمل نیز چندان مثمر ثمر نبود امّا حالا خوشحالیم که مرکز اطلاعات لازم را بدون هیچ هزینه‌ای در دسترس می‌گذارد. آقای «Uwa» معتقد است به دلیل ارتقای ایده‌های جدید خود از طریق اطلاعات دریافتی از مرکز، دنیا در آینده از ما تجلیل خواهد کرد.
از زمان افتتاح مرکز توسط وزارت صنعت و بازرگانی نیجریه در دسامبر ۲۰۱۲، دکتر Aganga از امکانات موجود در وزارت بازرگانی استفاده می‌کند. استفاده‌کنندگان به طور معمول محققان، دانشجویان و مخترعان هستند. کارکنان مرکز آبوجا برای مراجعین جلسات آموزشی نیز برگزار می‌کنند به این امید که آنها نیز دانش خود را در اختیار دیگران بگذارند. یکی از کسانی که در همین مرکز آموزش دیده در حال حاضر به هم‌وطنان خود می‌آموزد چگونه با اتکای به نفس محصولات خویش را ارتقا دهند آن هم در کشوری که بیکاری مخصوصاً در بین جوانان بیداد می‌کند. «Apeji» یکشنبه هر هفته از شهر خود «جوز» به «آبوجا» – حدود ۲۰۰ کیلومتر – سفر می‌کند. او در حال تحقیق بر روی گیاهان بومی است تا بتواند از آنها فرآورده‌های دارویی تهیه کند. وی قبلاً چهار نوع محصول را تولید کرده و اکنون بر روی ده اختراع دیگر نیز کار می‌کند. او می‌گوید دانشی که مرکز در اختیارش گذاشته دیدش را نسبت به تحقیق و توسعه، اختراعات و مالکیت فکری تغییر داده است.
«نیما سلمانمان» کسی که کارش ثبت علائم تجاری، اختراعات و طرح‌های صنعتی است می‌گوید مرکز، مردم نیجریه را نسبت به حقوق مالکیت فکری خود آگاه کرده و این جسارت را به آنها داده که با جدیت بیشتری بر روی اختراعات خود کار کنند.
«Aisha Salihu» رئیس پروژه مرکز حمایت از نوآوری و تکنولوژی آبوجا و دپارتمان اختراع در وزارت بازرگانی می‌گوید تعداد اعضای این مرکز روز به روز در حال افزایش است. به عقیدهٔ وی به کمک مرکز هموطنانش با حس اعتماد و امیدواری بیشتری پروژه‌های تحقیق و توسعه خود را دنبال می‌کنند و از امکاناتی که در اختیارشان قرار گرفته بسیار خوشحال هستند.
منبع:
http://www.wipo.int/wipo_magazine/en/2014/01/article_0009.html
[۱] The Technology and Innovation Support Center (TISC) [۲] پایتخت نیجریه