رایانش ابری سبز چیست و چه مزایایی دارد؟

زمان مطالعه: 8 دقیقه

از زمانی که محیط زیست به عنوان یک منبع تجدیدناپذیر اعلام شد برای حفاظت از آن در صنایع مختلف اقدامات متعددی در نظر گرفته شد.

براساس آمارهای منتشر شده بیش از 5 درصد کربن تولید شده در دنیا که باعث بروز آلودگی‌های زیست محیطی می‌شود؛ توسط تجهیزات و سخت‌افزارهای کامپیوتری تولید شده که با توجه به روند رو به رشد حجم داده‌های تولید شده، برای کنترل این میزان کربن مطالعاتی انجام شد.

در سالیان اخیر مفهومی تحت عنوان رایانش ابری سبز (Green Cloud Computing) یا محاسبات ابری سبز مطرح شده که خود بخشی از مفهوم کلی‌تر تحت عنوان فناوری سبز است. در این مقاله با ما همراه باشید تا با کارکردهای آن بیشتر اشاره کنیم.

کارکرد رایانش ابری سبز چیست؟

مفهوم فناوری سبز شامل هر نوع فعالیت از جنس IT است که به ذخیره انرژی کمک می‌کند، مثل تولید محصولات الکترونیک جدید یا هر نوع خدمتی که با حداکثر اثربخشی حداقل مصرف انرژی را داشته باشد. برای کسب‌و‌کار‌ها استفاده از خدمات رایانش ابری در واقع به عنوان جایگزینی نسبت به دیتاسنترهای سنتی به شمار می‌رود.

از این رو از زمانی که رایانش ابری به عنوان یک فناوری جدید در کسب‌و‌کار‌ها رایج شد، مفهوم رایانش ابری سبز یا محاسبات ابری سبز نیز به عنوان ابزاری برای استفاده اثربخش از منابع در صنعت فناوری اطلاعات شکل گرفت.

امروزه رایانش ابری نحوه عرضه و استفاده از نرم‌افزارها را نیز تغییر داده است. به گونه‌ای که می‌توان تمامی خدماتی را که نرم‌افزارهای سنتی ارائه می‌دادند، از طریق تکنولوژی ابری و در بستر وب دریافت کرد.

با این اوصاف استفاده از یک نرم‌افزار تحت وب مانند نرم‌افزار حسابداری آنلاین علاوه بر کمک به کاهش هزینه‌ها؛ در حفظ محیط‌زیست و کاهش مصرف انرژی نیز نقش محسوسی دارد.

به هر حال امروزه بحث رایانش ابری سبز داغ‌تر از همیشه است اما این که چرا رایانش ابری به عنوان یک فناوری سبز رایج شده موضوعی است که در این مقاله قصد داریم به آن بپردازیم. در ادامه برخی از این دلایل ذکر شده است:

  • مجازی‌ سازی زیرساخت و استفاده اثربخش از انرژی مورد نیاز

در ساختاری که بر بستر مجازی ایجاد می‌شود، به سرورهای فیزیکی کمتر و در نتیجه سخت‌افزار‌های کمتر نیاز است. در نتیجه به دنبال آن نه تنها هزینه‌های جانبی برای سازمان‌ها مثل برق مصرفی کاهش می‌یابد؛ بلکه قطعا آسیب کمتری به محیط زیست وارد می‌شود.

  • ماهیت پرداخت تنها به میزان استفاده یا pay-as-you-go

در زیرساخت‌های مبتنی بر ابر کاربران می‌توانند تنها به میزانی که واقعا استفاده شده، پول پرداخت کنند. این مدل کاربران را تشویق می‌کند، فقط آنچه را که لازم دارند مصرف کنند و میزان منابع در حال مصرف را بر حسب نیاز افزایش یا کاهش دهند.

در نتیجه در زمان‌هایی که بار کاری کمتری در سازمان وجود دارد، به همان نسبت انرژی کمتری مصرف شود که این هم به بهره‌وری سازمان کمک می‌کند و هم در کاهش انرژی مصرفی نقش مهمی دارد.

  • معماری چند وجهی یا Multitenancy برای به اشتراک‌گذاری منابع IT

در این معماری چند سازمان (ابر عمومی) یا بسیاری از واحد‌های مختلف در همان سازمان (ابر خصوصی) می‌توانند از یک زیرساخت مشترک مبتنی بر ابر بهره‌مند شوند که این علاوه بر افزایش کارایی سازمان باعث می‌شود منابع زیرساختی کمتر و در نتیجه انرژی کمتری مصرف شود.

علاوه بر این در رابطه با دیتاسنترها، سه عامل در انتشار کربن نقش دارند: تعداد سرورهای مورد استفاده، کل انرژی مورد نیاز برای مصرف هر سرور و شدت کربنی که منابع انرژی برای تامین برق مصرفی این سرورها، منتشر می‌­کنند.

در ادامه به مقایسه هر یک از این موارد در حالت استفاده از دیتاسنتر‌های ابری و سرورهای سنتی براساس گزارشی از آمازون می‌پردازیم.

رایانش ابری سبز
رایانش ابری سبز به علت استفاده مناسب از منابع سرورها و مصرف برق کمتر، نقش بسیار موثری در حفظ محیط زیست ایفا می‌کند. 

مشتریان خدمات ابری تا 77 درصد کمتر از سرورها استفاده می‌­کنند

دیتاسنتر‌های ابری معمولا نسبت به سرور‌های سنتی نرخ مصرف انرژی پایین‌تری دارند. به این دلیل که معمولا شرکت‌ها امکان استفاده از تمام ظرفیت سرور را ندارند از طرفی بدون ظرفیت کافی، اپلیکیشن‌­ها از کار می‌­افتند، فرآیند فروش کامل نمی­‌شود و مشتریان خدمات درست و کافی دریافت نمی­‌کنند.

از این نظر بالا نگه داشتن کیفیت خدمات ارائه شده توسط شرکت، سرورها و منابع آی­‌تی که تهیه می‌کنند برای دوره‌های اوج کاری مناسب است. در همین راستا نتایج نشان داده که متوسط سطح استفاده از سرور‌های سنتی اغلب کمتر از 20 درصد است.

در مقابل شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات ابری، چون تعداد مشتریان بیشتری دارند و از سرورهای اشتراکی استفاده می‌کنند؛ براساس نتایج بیش از 65% ظرفیت سرورها را استفاده می‌کنند. این بدین معنی است که مهاجرت به خدمات ابری باعث می‌شود که در مجموع تعداد سرور‌هایی که مورد استفاده قرار می‌گیرد تا 77% کاهش پیدا کند.

مشتریان خدمات ابری تا 84 درصد برق کمتری مصرف می­‌کنند

هر زیرساخت علاوه بر یک سرور به تجهیزاتی چون شبکه‌سازی، دستگاه‌های خنک‌کننده و سخت‌افزارهای دیگری نیاز دارد که هر کدام انرژی مصرفی مشخصی دارد. در هر دو حالت استفاده از دیتاسنترهای سنتی و حالت ابری این میزان برق مصرف می‌شود.

اما در حالت on-premises یا سنتی هر شرکت به شکل مجزا میزانی از مصرف برق را به سرور، شبکه، دستگاه‌های خنک‌کننده و روشنایی دیتاسنتر اختصاص می‌دهد. در حالی‌که در زیرساخت‌های ابری این میزان انرژی مصرفی برای چندین شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بنابراین در این حالت مشتریان تنها به 16 درصد از انرژی برق سرورها نیاز دارند و این به معنای کاهش 84 درصدی میزان انرژی مورد نیاز سرورها در حالت ابری است.

در سال 2013 شورای دفاع از منابع ملی در چشم­‌اندازش از این جریان، تخمین زد که مجموع مصرف برق دیتاسنترهای ایالات متحده آمریکا در سال، برابر 91 میلیارد کیلووات بر ساعت بوده و اگر تمام بار این دیتاسنترهای سنتی به فضای ابری منتقل شود؛ شاهد کاهش مصرف سالانه برق تا بیش از 76 میلیارد کیلووات بر ساعت خواهیم بود.

همچنین بهبود قابل­‌توجه در صرفه­‌جویی مصرف انرژی باعث کاهش چشم‌گیر تاثیر سوء آن بر شرایط آب‌‌و‌هوایی می­‌شود، چون انرژی مصرفی کمتر به معنای انتشار گاز کربن کمتر هم است.

برای نشان دادن میزان تاثیر صرفه‌­جویی در مصرف انرژی با کمک خدمات ابری، بد نیست بدانید که ارائه­‌دهندگان خدمات ابری تا شش برابر کمتر از دیتاسنترهای سنتی، گاز کربن منتشر می­‌کنند. پیش‌بینی می‌شود در صنعت فناوری اطلاعات رایانش ابری سبز به عنوان یک مفهوم جدید روز به روز بیشتر توسعه یابد.

جمع‌بندی 

همکاران سیستم به عنوان یکی از شرکت‌های پیش‌رو در زمینه‌ی ارائه‌ی نرم‌افزارهای ابری تلاش می‌کند تا ضمن کمک به کسب‌وکارها در کاهش هزینه‌های عملیاتی؛ در کاهش مصرف انرژی و صرفه‌جویی در آن نیز کمک کند.

نرم‌افزارهای ابری و تحت وب این شرکت در بخش‌های مختلف مالی، حسابداری، فروش، لجستیک، انبارداری و سایر زمینه‌ها است که همگی تحت عنوان راهکاران ابری همکاران سیستم عرضه می‌شوند.